Zakupoholizm – przyczyny, objawy, leczenie
Zakupoholizm to obsesyjna chęć robienia zakupów w ilościach przekraczających potrzeby. Według psychologów jest chorobą nie mniej poważną niż alkoholizm, uzależnienie od narkotyków i inne uzależnienia. Charakterystyczne jest, że ponad 20% mieszkańców krajów rozwiniętych cierpi na obsesyjną zależność od zakupów, a liczba ta rośnie każdego roku.Typowe dla zakupoholizmu jest powstawanie długów finansowych i pogorszenie się budżetu rodzinnego, konflikty rodzinne i rozpady rodzin.
Zakupoholizm objawy
Zakupoholicy najczęściej nabywają produkty, których nie potrzebują. Cieszy ich sam proces zakupów. Kiedy patrzą na witryny sklepowe i dokonują wyborów, ich nastrój poprawia się. Ale gdy przynoszą towary do domu i zdają sobie sprawę, że ich nie potrzebują, uczucie euforii szybko ustępuje. Chcą spróbować ponownie kupić coś bardziej potrzebnego, dlatego jak najszybciej idą do centrum handlowego. Okazuje się, że zakupoholik jest zawsze w stanie psychicznego niezadowolenia. Nie jest w stanie prawdziwie zadowolić samego siebie, cierpi z powodu potrzeby, której nie może zaspokoić. Z czasem doświadczenia powodują zaburzenia psychosomatyczne i choroby psychiczne.
- Impulsywne pragnienie kupowania
- Zły nastrój w przypadku niemożności dokonania zakupów
- Systematyczne pragnienie łagodzenia stresu dzięki nowym zakupom i doświadczanie tymczasowego substytutu szczęścia.
Ale najbardziej znaczącym aspektem problemu zakupoholizmu jest ich negatywny wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne osoby. Zakupoholizm przyczynia się do inicjacji:
- Dystonia wegetatywno-naczyniowa, choroby psychosomatyczne, nadciśnienie tętnicze, skurcze żołądka
- Depresja, nerwica, strach, uporczywe zaburzenia snu, agresja i autoagresja, poczucie winy
- Zmniejszona odporność immunologiczna
- Depresja, stres, utrata poczucia własnej wartości po kolejnym uświadomieniu sobie braku woli przezwyciężenia uzależnienia
Należy zauważyć, że patologiczne uzależnienie od dokonywania wielu niepotrzebnych zakupów może wynikać z wielu powodów:
- Uraz psychiczny w dzieciństwie
- Niedobór hormonu serotoninowego
- Niska samoocena, głębokie konflikty wewnętrzne, monotonne i nudne życie
- Samotność, smutek, rozczarowanie, niezadowolenie z życia, pracy, dzieci, partnerów
- Obsesyjny wpływ informacji reklamowych
- Niepowodzenia w życiu osobistym i niezadowolenie seksualne.
Wyniki badań wykorzystujących obrazowanie rezonansem magnetycznym wykazały, że w przypadku zakupoholizmu funkcjonowanie części mózgu odpowiedzialnego za logiczne myślenie jest znacznie zaburzone.
Obecnie stosuje się następujące metody w celu zneutralizowania zakupoholizmu
- Informacyjna izolacja od reklamy
- Planowanie wydatków poprzez tworzenie list priorytetowych potrzeb
- Opanowanie psychologicznych technik neutralizacji fali zakupoholizmu i objawów
- Stosowanie leków przeciwdepresyjnych.
Jednak długotrwałe stosowanie leków przeciwdepresyjnych jest obarczone powstawaniem negatywnych skutków ubocznych, a tradycyjne techniki psychologiczne wymagają mobilizacji woli i pragnienia ich rozwoju, co jest nie do przyjęcia dla zakupoholików. Zdarzają się przypadki, gdy ludzie, z powodu niemożności zaprzestania zakupów i rosnącego zadłużenia, popełnili samobójstwo.
Zakupoholizm ma swoje odmiany. Dzisiaj termin ten odnosi się do wielu zaburzeń:
- Nieodparta chęć kupowania rzeczy po wyprzedaży. Przypadki zabójstw i samobójstw zostały odnotowane na podstawie manii zakupów.
- Zależność od reklamowanych marek. Pogoń za firmą zamienia się w stan obsesji, niemożność zakupu przez kogoś czegoś innego, używania czegoś bez konkretnej marki.
- Uzależnienie od gadżetów to pasja ciągłego zdobywania wszystkich innowacji technicznych, które w 99% przypadków są niepotrzebne.
- Uzależnienie od fast foodów to obsesyjne pragnienie odwiedzania sieci restauracji szybkiej obsługi.
Depresja przy niemożności zakupu konkretnej rzeczy, wyrażona w złym nastroju, drażliwości, apatii związanej z utratą motywacji po zdobyciu pożądanej rzeczy. Zakupoholicy powinny być traktowani ze zrozumieniem, ponieważ podstawową chorobą jest niska samoocena, samotność, a osoba próbuje się ich pozbyć, bezmyślnie wydając pieniądze.
Jak leczyć zakupoholików?
Zakupoholik stara się leczyć uzależnienie od zakupów środkami przeciwdepresyjnymi. Według naukowców chemikalia mogą zapewnić zadowalające wyniki. Ale nie wszyscy się z tym zgadzają. Niestety jest to tylko kompromis.Trzeba dotrzeć do źródła problemu i go rozwiązać Według psychologów, jest mało prawdopodobne, aby maniak zakupów mógł uwolnić się od uzależnienia za pomocą farmakologii. Chemia często tłumi objawy, ale nie eliminuje ich źródła. W końcu podstawą są problemy czysto psychologiczne, a nie medyczne. Psychologowie uważają, że istnieją dwa rodzaje uzależnienia od zakupów: osobiste i podświadome.
Zakupoholikami są ludzie niezrównoważeni emocjonalnie, nastrojowi, a nawet histeryczni. Często są to młodsze dzieci w rodzinie lub jedynacy. Wydają pieniądze, kupując drogie (i często zupełnie niepotrzebne) rzeczy. I mogą łatwo zmarnować wszystkie swoje oszczędności. Faktem jest, że od dzieciństwa przyzwyczaili się do uwagi, ale nie wiedzą, jak wypełnić swoje życie wewnętrzne czymś użytecznym, dlatego zewnętrzne demonstracyjne marnotrawstwo pieniędzy stają się dla nich jedynym sposobem na przyciągnięcie uwagi.
W przypadku niektórych osób dokonujących zakupów jest odwrotnie. Są to ludzie, którzy mieli trudne dzieciństwo, brakowało im rodzicielskiego ciepła i środków na podstawowe potrzeby. Zakupoholicy próbują zrekompensować brak rodzicielskiej miłości (prawdziwej i wymyślonej, wymyślonej przez nich), wydając dużo pieniędzy na prezenty dla siebie, swojej ukochanej. Nikt mnie nie kocha, ale bardzo siebie kocham. Kobiety zakupoholiczki najczęściej wolą zakupy związane z wyglądem: sukienki, buty, kosmetyki, biżuterię, to mężczyźni zakupoholicy kupują rzeczy, które są uważane za symbol władzy i prestiżu: telefony komórkowe, komputery, sprzęt sportowy lub samochody. Często w ten sposób mężczyzna próbuje kupić to, czego mu brakuje. Na przykład pewność siebie.
Należy zauważyć, że wszyscy zakupoholicy mają następujące cechy charakteru:
- Zwiększona sugestywność, łatwowierność
- Izolacja społeczna, rodzinna
- Negatywizm
- Słaba odporność na stres
- Agresywność
- Niepokój.
- Częste pojawienie się spontanicznej chęci zamówienia czegoś w sklepie
- Wydawanie dużych ilości pieniędzy w przypadku otrzymywania niewielkiej pensji
- Ciągłe przemyślenia na temat zakupów.
Z symptomów uzależnienia od zakupów wysuwa się na pierwszy plan:
- Niemożność śledzenia czasu podczas zakupów (osoba może przebywać w centrum handlowym przez cały dzień, a nawet go nie zauważyć)
- Pogorszenie relacji z krewnymi i znajomymi, którzy nie podzielają pasji do robienia zakupów
- Spędzanie dużej ilości czasu na badaniu towarów, obliczaniu dni poprzedzających nowe dostawy, sprzedaż
- Koncentracja mentalna na zakupach – wszystkie myśli koncentrują się tylko na zakupach.
Nie trzeba mylić osoby, która po prostu uwielbia chodzić po centrach handlowych z zakupoholikiem.Ten ostatni żyje tylko podczas zakupów. Wszystkie pieniądze wydaje na rzeczy, które następnie gromadzą kurz w szafie. Z tego powodu często cierpi z powodu trudności finansowych ale nie może przestać kupować.
Terapia dla zakupoholików
Zakupoholizm należy leczyć kompleksowo za pomocą leków farmakologicznych i metod terapii psychologicznej. Dzięki tej zależności można poprawić sytuację za pomocą leków przeciwdepresyjnych i psychotropowych. Ale główną rolę nadal odgrywa psychoterapia. Uzależnionemu oferuje się uczestnictwo w sesjach indywidualnych i grupowych, szkoleniach, podczas których uczą go panowania nad własnym zachowaniem. Dzięki wiedzy zdobytej podczas sesji u psychoterapeuty pacjent zaczyna monitorować swoje myśli i działania, przestaje kupować wszystko, co wpadnie mu w ręce. Uczy się robić zakupy tylko z listą niezbędnych rzeczy, omijać wyprzedaże, ignorować znaki reklamowe i stojaki. Zakupoholizm można wyleczyć, jeśli dana osoba jest świadoma swojego uzależnienia. Jeśli pacjent zaprzecza, że nie może żyć bez sklepów, leczenie trwa dłużej.